نحوه برخورد با افراد دارای اختلال شخصیت خودشیفته
برخورد با افراد خودشیفته :ارتباط با افرادی که به اختلال شخصیت خودشیفته مبتلا هستند میتواند پیچیده و طاقتفرسا باشد.
این افراد اغلب خود را مرکز توجه میدانند، به نیازهای دیگران بیتوجهاند و در روابط بینفردی خود دچار مشکل میشوند. آنها بهدلیل عزت نفس شکننده، در برابر انتقاد مقاومت نشان میدهند و معمولاً نیاز به تحسین و تأیید دائمی دارند.
در این مقاله قصد داریم به شما آموزش دهیم چگونه با این افراد بهگونهای ارتباط برقرار کنید که هم از خود محافظت کنید و هم تا جای ممکن رابطهای سالمتر شکل دهید.
مرکز مشاوره و درمان روانشناسی و روانپزشکی آوای مهر با سابقهای از سال ۱۳۸۳، آماده ارائه خدمات حضوری، آنلاین و تلفنی در زمینه اختلالات شخصیت مانند خودشیفتگی است و میتواند شما را در مدیریت این روابط پرچالش یاری دهد.
ویژگی های یک فرد خودشیفته
-
افراد خودشیفته دارای ویژگیهایی مانند نیاز مداوم به تحسین، بیتوجهی به احساسات دیگران و عزت نفس شکننده هستند.
-
اولین قدم در برخورد با این افراد، شناخت دقیق اختلال شخصیت خودشیفته و تمایز آن از رفتارهای نرمال است.
-
برای جلوگیری از سوءاستفاده عاطفی، تعیین مرزهای روشن در رابطه با این افراد ضروری است.
-
واکنشهای احساسی شدید به رفتار آنها میتواند مشکلساز شود؛ باید کنترل احساسات شخصی را تمرین کرد.
-
افراد خودشیفته معمولاً تمایلی به پذیرش درمان ندارند، اما میتوان آنها را بهطور غیرمستقیم تشویق به مراجعه به رواندرمانگر کرد.
-
درمان شناختی-رفتاری (CBT) و گاهی دارودرمانی، از مؤثرترین روشها برای کنترل ویژگیهای خودشیفته هستند.
-
اگر رابطه با فرد خودشیفته به آسیب روانی منجر شود، قطع رابطه با مشورت حرفهای ممکن است بهترین راهحل باشد.
-
در محیط کار، باید روابط حرفهای و محدود با فرد خودشیفته برقرار کرد و از درگیر شدن در بازیهای روانی پرهیز نمود.
-
فرد خودشیفته با فرد دارای عزت نفس بالا تفاوتهای مهمی دارد که در درک آنها باید دقت شود (طبق جدول مقایسهای).
-
دریافت مشاوره تخصصی از مراکز معتبر مانند مرکز مشاوره و درمان روانشناسی و روانپزشکی آوای مهر میتواند در مدیریت این روابط بسیار مؤثر باشد.
مطالب مرتبط:
تفاوت فرد عادی و یک فرد خودشیفته در جدول
ویژگی | فرد خودشیفته | فرد با عزت نفس بالا |
---|---|---|
واکنش به انتقاد | دفاعی، عصبی و تهاجمی | پذیرنده و تحلیلی |
روابط اجتماعی | سطحی، بر اساس منفعت | عمیق، بر اساس احترام متقابل |
نیاز به تحسین | مفرط و دائمی | واقعبینانه و متعادل |
همدلی با دیگران | کم یا غایب | بالا و صادقانه |
نوع اعتماد به نفس | کاذب و شکننده | واقعی و پایدار |
شناخت دقیق اختلال شخصیت خودشیفته
برای برخورد مؤثر با افراد خودشیفته، ابتدا باید بدانیم که اختلال شخصیت خودشیفته چیست. این اختلال یکی از اختلالات شخصیت در طبقه “خوشه B” است که شامل خودبزرگبینی، احساس استحقاق، عدم همدلی و نیاز مفرط به تحسین میشود.
شناخت این ویژگیها به شما کمک میکند تا رفتارهای غیرمنطقی یا دردسرساز این افراد را شخصی نکنید. آنها معمولاً در ظاهر بسیار بااعتمادبهنفس و کاریزماتیکاند، اما درونی شکننده دارند که پشت نقاب خودشیفتگی پنهان شده است.
تعیین مرزهای مشخص در روابط روزمره
افراد خودشیفته تمایل دارند از دیگران برای منافع شخصی خود بهرهکشی کنند، بنابراین تعیین مرزهای روشن در روابط با آنها ضروری است. اگر همیشه بله بگویید یا بیش از حد در دسترس باشید، احتمال سوءاستفاده عاطفی یا روانی وجود دارد.
مرزبندی به معنای قطع ارتباط نیست، بلکه یعنی احترام گذاشتن به خود. مثلاً اگر فرد خودشیفته مدام از شما انتقاد میکند یا احساس گناه به شما القا میکند، میتوانید بگویید: «من آمادگی ندارم در چنین فضایی گفتگو کنم.
مطالب مرتبط:
کنترل احساسات و واکنشهای شخصی
رویارویی با فرد خودشیفته میتواند به شدت احساسات شما را درگیر کند. ممکن است احساس خشم، ناامیدی یا سردرگمی داشته باشید، بهویژه اگر نزدیکترین افراد زندگیتان به این اختلال مبتلا باشند.
برای مقابله مؤثر، باید واکنشهای خود را کنترل کنید. پاسخ احساسی شدید معمولاً به سوءاستفاده روانی بیشتر منجر میشود. تکنیکهایی مانند تنفس عمیق، تمرین ذهنآگاهی (mindfulness) و مشاوره تخصصی میتوانند به شما کمک کنند که آرامتر و هدفمندتر واکنش نشان دهید.
تشویق به دریافت درمان، بدون اجبار
یکی از دشوارترین بخشهای تعامل با افراد خودشیفته، این است که آنها معمولاً نیاز به درمان را انکار میکنند. چون بهطور کلی درک نمیکنند که مشکلی وجود دارد. بنابراین، نباید با فشار مستقیم آنها را به درمان وادار کنید.
در عوض، میتوانید با تأکید بر مزایای درمان برای بهبود روابط یا کاهش استرس، فرد را به مراجعه به رواندرمانگر تشویق کنید. گاهی جلسات مشاوره خانواده یا زوجدرمانی نیز شروع مناسبی برای ورود غیر مستقیم به مسیر درمان هستند.
۱۰ سؤال متداول و پاسخ کامل درباره برخورد با افراد خودشیفته
آیا میتوان رفتار افراد خودشیفته را تغییر داد؟
تغییر رفتار افراد دارای اختلال شخصیت خودشیفته ممکن است، اما معمولاً دشوار است و نیاز به درمان طولانیمدت رواندرمانی دارد. آنها باید خود به این آگاهی برسند که نیاز به کمک دارند.
آیا رابطه عاطفی با یک فرد خودشیفته سالم است؟
اگر مرزهای شخصی شما به طور مداوم نادیده گرفته شود یا دچار فرسودگی روانی شوید، این رابطه سالم نیست. حفظ سلامت روان شما اولویت دارد.
چگونه میتوانم از خود در برابر سوءاستفاده عاطفی توسط یک فرد خودشیفته محافظت کنم؟
تعیین مرزهای روشن، تمرین «نه گفتن» و مشورت با یک مشاور حرفهای از راهکارهای مؤثر هستند.
آیا افراد خودشیفته احساس گناه میکنند؟
معمولاً خیر، چون درک محدودی از همدلی دارند. ممکن است احساس گناه نکنند یا دیگران را مقصر بدانند.
نشانههای یک فرد خودشیفته در رفتار روزمره چیست؟
تحقیر دیگران، نیاز به تحسین مداوم، بیتوجهی به احساسات دیگران، و اغراق در موفقیتهای شخصی از نشانههای رایج هستند.
آیا میتوان به فرد خودشیفته گفت که نیاز به درمان دارد؟
بله، اما با لحنی آرام و پیشنهاد غیرمستقیم. فشار مستقیم ممکن است منجر به واکنش دفاعی شود.
در محیط کار چگونه با همکار خودشیفته برخورد کنم؟
حرفهای رفتار کنید، درگیر بازیهای روانی نشوید و هر جا نیاز بود، مرزهای رسمی را حفظ کنید.
چه نوع درمانی برای افراد خودشیفته مؤثر است؟
رواندرمانی تحلیلی، درمان شناختی-رفتاری (CBT) و گاهی دارودرمانی در صورت وجود اختلالات همزمان مانند افسردگی یا اضطراب.
آیا افراد خودشیفته میتوانند همسران وفاداری باشند؟
اگرچه برخی ممکن است وفادار باشند، اما نیاز به تحسین و عدم همدلی در برخی از آنها باعث ایجاد مشکلات جدی در روابط عاطفی میشود.
چه زمانی باید رابطهام را با فرد خودشیفته قطع کنم؟
اگر این رابطه باعث آسیب به عزت نفس، اضطراب مزمن یا افسردگی شما میشود و طرف مقابل به درمان علاقه ندارد، قطع رابطه میتواند بهترین تصمیم باشد.
نتیجهگیری
تعامل با افراد دارای اختلال شخصیت خودشیفته ساده نیست، اما با درک صحیح، حفظ مرزهای روانی، کنترل واکنشها و در صورت امکان، تشویق به درمان، میتوان آسیب را به حداقل رساند.
در صورتی که احساس میکنید این نوع رابطه تأثیر منفی بر سلامت روان شما گذاشته، مشورت با متخصصان میتواند گرهگشا باشد. مرکز مشاوره و درمان روانشناسی و روانپزشکی آوای مهر با تجربهای از سال ۱۳۸۳ و ارائه خدمات حضوری، تلفنی و آنلاین، همراه قابل اعتماد شما در این مسیر است.
۰ دیدگاه